Door Mieke Wilmar en Beatrijs Rol
Na een lange reis met veel paspoortcontroles en ander oponthoud komen we midden in de nacht aan bij de poort van SEKEM. De bewaker opent het hek voor ons. Bij het Guesthouse worden we hartelijk ontvangen. In de eetzaal staan heerlijke hapjes en sappen voor ons klaar. Gastvrijheid is een basishouding in de Egyptische cultuur.
De volgende ochtend verkennen we het prachtige terrein met de palmbomen, oleanders, bougainvillestruiken en andere mediterrane bomen en gewassen. Aan de oprijlaan staan aan weerszijden hoge naaldbomen (casuarina). In de verte trekt een ezeltje een kar met onkruid en takken. Het onderhoud gebeurt handmatig zo te zien.
Alles wat aangeplant en uitgegroeid is op het SEKEM-terrein is door irrigatie en compostbemesting tot stand gekomen. Dit heeft van de woestijn in vijfenveertig jaar een vruchtbare en gezonde oase gemaakt. Het is werkelijk een wonder wat hier gerealiseerd is door Ibrahim Abouleish en anderen. Op biodynamische wijze worden meterslange composthopen met preparaten en mineralen verrijkt.
Via een lezing horen we over de commerciële activiteiten van SEKEM zoals de ISIS-onderneming waar de kruidentheeën en cosmetica onder vallen. Verder NATURETEX en MIZAAN waar respectievelijk biologisch katoen wordt verwerkt en planten via ent-technieken worden veredeld. Wij zien dat voor de klimaattop katoenen hoedjes worden genaaid met daarop de tekst KEEP EARTH WILD.
Op het terrein bevindt zich ook een polikliniek. Daar kunnen mensen uit de omgeving behandeld worden en voorlichting krijgen over hygiëne, gezonde voedingsmiddelen en leefstijl. De kliniek groeit nog steeds en zal over enkele jaren door de uitbreiding van de Heliopolis Universiteit de status van universitair ziekenhuis krijgen.
De zakelijke visie van SEKEM is wat productie betreft gestoeld op the Economy of Love. Met andere woorden: geen winstbejag of uitbuiting maar een eerlijk deel voor iedereen, zo horen wij in een van de vele lezingen. In SEKEM kiezen ze ervoor zoveel mogelijk mensen uit de omliggende dorpen aan werk te helpen in een aantrekkelijke, mooie omgeving. Dit was voor Ibrahim Abouleish een belangrijk uitgangspunt.
De vrijeschool neemt een belangrijke plek in. Op een ochtend zijn we getuige van de dagopening in de zogenaamde morning circle. Alle kinderen staan (overigens rustig) in de kring en luisteren naar een of andere uitleg en zingen onder trompetbegeleiding een lied. Vervolgens mogen we een korte tijd in de klassen van de onderbouw kijken en zien hoe leuk en gedisciplineerd de kinderen meedoen. De middelbare scholieren krijgen naast de leervakken handvaardigheidslessen zoals hout- en metaalbewerking. Naast het gebruikelijke vrijeschoolonderwijs is er plek voor kinderen met een beperking. Op de scholen zijn euritmie, muziek en drama vanzelfsprekende vakken.
Op een klein uur rijden vanaf SEKEM bevindt zich in Caïro de Heliopolis Universiteit, waar studenten naast vakinhoudelijke colleges ook lessen over duurzame ontwikkeling, drama, muziek en kunst volgen. Ze noemen dit zelfs hun Core Program. Ook hier is aandacht voor de hele mens in een prachtige, groene omgeving.
Sinds de dood van Ibrahim Abouleish wordt de onderneming door zijn zoon Helmy Abouleish samen met deskundigen uit verschillende landen voortgezet. Met veel leden van het managementteam mogen we kennismaken. Zij nemen ruimschoots de tijd voor ons. Al met al is het een vooruitstrevend en hoopgevend ‘project’.
Ook het management en de werknemers beginnen de dag in een kring. Vanuit deze verbondenheid gaat iedereen aan het werk. Op donderdagmiddag, voor de vrije vrijdag, komen alle werknemers en bezoekers samen in een grote cirkel waar verslag wordt gedaan van de afgelopen week en waar gasten welkom worden geheten. Nadien geeft Helmy iedereen een hand.
Tijdens onze uitstapjes worden we steevast begeleid door een gewapende beveiliger. Op een dag bezoeken we Sakkara met de piramide van Djoser, tempels en graven. Prachtig bewaard gebleven met vele hiërogliefen en reliëfs.
De laatste twee dagen bezoeken we Caïro, de stad met tweeëntwintig miljoen inwoners, waar het druk, lawaaiig, vaak vies en arm is. Maar ook mooi. Een groter contrast met SEKEM is niet voorstelbaar. We bekijken Koptische kerken, moskeeën, de citadel en bewonderen in het Egyptisch Museum de beelden, mummies, goud en Toetanchamon. Bij de invallende duisternis maken we een pleziertochtje op de Nijl op een kleurig verlichte boot.
We hebben genoten van de bijzondere reis en het verblijf waar we overigens van vier tot vijf uur iedere ochtend mee mochten (moesten) genieten van de moskeegezangen. Het Egyptische eten was uitgebreid en heerlijk overal.
De bezielende begeleiding van Corien Hoek en de aandachtsvolle reisleiding van Hannie Bakker en Anne Bakker waren hartverwarmend.
In maart 2024 wordt er weer een reis georganiseerd. Als je belangstelling hebt, kun je je hier inschrijven.
